Cholesterol tăng cao là một trong những nguy cơ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Vậy cholesterol bao nhiêu là cao? cholesterol cao gây ra bệnh gì? Phòng ngừa cholesterol cao bằng cách nào? Cùng Fremo.vn tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Mục lục
Cholesterol là gì? Cholesterol bao nhiêu là cao?
Cholesterol là một loại chất béo steroid, dạng sáp, mềm, có màu vàng nhạt. Cơ thể con người cần cholesterol để tạo ra các tế bào khỏe mạnh.
Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động của cơ thể như: quá trình hoạt động của tế bào sợi thần kinh, sản xuất một số loại hormone, sản xuất axit mật, vitamin D,… Một số nghiên cứu khác chỉ ra cholesterol có liên quan đến dẫn truyền xung thần kinh, sửa chữa mạch máu bị hư hỏng, vô hiệu hóa vi khuẩn nhờ đó giúp cơ thể tăng khả năng chống nhiễm trùng.
Cholesterol được hình thành từ hai nguồn:
- Thứ nhất, đến từ nguồn nội sinh: Loại này chiếm đến 75% tổng số cholesterol trong cơ thể. Trong đó, chủ yếu được tổng hợp tại gan (khoảng 1g/ngày, chiếm 20-25%), và các vị trí khác như ruột, tuyến thượng thận, cơ quan s
- Thứ hai, nguồn ngoại sinh: từ việc ăn uống các chất mỡ động vật.
Cholesterol không tan trong nước, do đó nó cần kết hợp với các apoprotein để tạo thành các Lipoprotein.
Lipoprotein có hai loại chính là: Lipoprotein tỉ trọng thấp LDL – c và Lipoprotein tỉ trọng cao HDL – c.
Nếu bạn có quá nhiều cholesterol trong máu, nó có thể kết hợp với các chất khác trong máu để tạo thành mảng bám, chúng dính vào thành động mạch của bạn. Sự tích tụ mảng bám này theo thời gian sẽ dẫn đến xơ vữa động mạch. Nó có thể dẫn đến bệnh động mạch vành, làm động mạch bị thu hẹp, thậm chí tắc nghẽn hoàn toàn.
Một người được xác định là cholesterol cao khi kết quả xét nghiệm mỡ máu có nồng độ các chỉ số là:
- Cholesterol toàn phần > 5,2 mmol/L.
- LDL-cholesterol > 3,4 mmol/L
- Triglyceride > 2,3 mmol/L
- HDL-cholesterol < 0,9 mmol/L
☛ Tìm hiểu thêm: Cholesterol toàn phần là gì? Ý nghĩa chỉ số xét nghiệm Cholesterol toàn phần
HDL, LDL và VLDL là gì?
HDL, LDL và VLDL là các Lipoprotein. Chúng là sự kết hợp của chất béo (lipid) và protein. Các lipid cần được gắn vào các protein thì mới có thể di chuyển trong máu. Mỗi Lipoprotein khác nhau, có vai trò khác nhau:
HDL – C là viết tắt của High Density Lipoprotein Cholesterol tức là Lipoprotein mật độ cao. Còn được gọi là cholesterol tốt vì nó mang cholesterol từ các bộ phận khác của cơ thể như các mô, cơ quan, mạch máu,… trở lại gan của bạn. Tại gan, các cholesterol sẽ được chuyển hóa và đào thải ra ngoài,nhờ vậy làm giảm tích tụ lượng cholesterol dư thừa trong máu và các mô.
Nồng độ HDL – C bình thường trong máu khoảng 40 – 50 mg/dL (1 – 1,3 mmol/L) ở nam giới và khoảng 50 – 59 mg/dL (1,3 – 1,5mmol/L) đối với nữ giới.
LDL – C là viết tắt của Low Lipoprotein Density Cholesterol, tức là Lipoprotein mật độ thấp. Còn được gọi là cholesterol xấu bởi nó gây ra tình trạng xơ vữa động mạch, dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
Nồng độ LDL -C bình thường < 100mg/dL đối với người trưởng thành khỏe mạnh.
VLDL là viết tắt của Very Low Density Lipoprotein, tức là Lipoprotein mật độ rất thấp. VDLD cũng được coi là cholesterol xấu vì nó cũng góp phần vào việc tích tụ mảng bám trong động mạch của bạn. Nhưng LDL và VLDL khác nhau ở chỗ: VLDL chủ yếu mang chất béo trung tính (triglyceride) còn LDL chủ yếu mang cholesterol.
Triệu chứng của cholesterol cao
Hầu hết bệnh nhân cholesterol cao không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi xảy ra tình trạng khẩn cấp như một cơn đau tim, đột quỵ,… chúng được coi như biến chứng của cholesterol cao.
Những tình trạng này thường sẽ không xảy ra cho đến khi cholesterol cao dẫn đến sự hình thành các mảng bám trong động mạch của bạn. Mảng bám này thu hẹp động mạch, hạn chế sự lưu thông của máu. Máu không kịp di chuyển đến các cơ quan quan trọng của cơ thể sẽ dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nguy cấp.
Xét nghiệm máu là cách duy nhất để biết được liệu mức cholesterol trong cơ thể của bạn có cao hay không.
☛ Tìm hiểu chi tiết về: Xét nghiệm mỡ máu, ý nghĩa các chỉ số mỡ máu
Nguyên nhân cholesterol cao
Nguyên nhân phổ biến nhất của cholesterol cao là một lối sống không lành mạnh. Điều này có thể bao gồm:
- Thói quen ăn uống không lành mạnh, chẳng hạn như thường xuyên tiêu thụ các chất béo xấu (mỡ động vật, nội tạng động vật, đồ ăn liền, thực phẩm chiên rán nhiều lần,…) Những loại thực phẩm không lành mạnh sẽ làm tăng mức cholesterol xấu LDL – c trong cơ thể của bạn.
- Ít vận động làm giảm lượng cholesterol tốt HDL-c.
- Hút thuốc lá không chỉ khiến phổi tổn thương, còn làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt.
Di truyền cũng được xem xét là nguyên nhân khiến lượng cholesterol tăng cao. Ví dụ, tăng cholesterol máu gia đình (FH) là một dạng di truyền của cholesterol cao.
Các tình trạng y tế khác và một số loại thuốc nhất định cũng có thể gây ra cholesterol cao.
Cholesterol cao gây bệnh gì?
Suy tim có liên quan đến cholesterol cao
Hàm lượng cholesterol tỉ trong thấp LDL – c quá cao gây tích tụ tại thành động mạch, làm tắc nghẽn động mạch. Từ đó khiến tim thiếu máu cục bộ, dẫn đến suy tim.
Các động mạch bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn ảnh hưởng đến dòng chảy của máu, giảm lưu lượng máu di chuyển về tim, não và các cơ quan khác, người bị cholesterol cao khi đó có thể gặp phải cơn đột quỵ, đau tim hoặc suy tim.
Nồng độ cholesterol tốt HDL – c cao và cholesterol xấu LDL – c thấp giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch.
Cholesterol cao làm tăng nguy cơ đột quỵ
Thống kê của Hội Phòng chống tai biến mạch máu não cho biết, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200 nghìn người đột quỵ có liên quan đến mỡ máu cao thường xuyên, trong đó 50% tử vong hoặc chấp nhận cuộc sống tàn phế suốt đời, nửa còn lại không thể có lại sức khỏe như trước khi bị bệnh.
Quá nhiều cholesterol trong máu làm tăng lượng chất béo tích tụ trong động mạch, điều này làm cho động mạch bị thu hẹp và xơ cứng. Khi đó, máu cũng khó lưu thông hơn và làm tăng nguy cơ xuất hiện các cục máu đông.
Lượng máu không đủ cung cấp cho các cơ quan sẽ dẫn đến nguy cơ đột quỵ.
Bệnh tim mạch vành
Mức cholesterol trong máu quá cao có thể gây tích tụ trong thành động mạch, khi có nhiều chúng sẽ tạo thành các mảng bám. Theo thời gian, các mảng bám này sẽ tiến triển thành câc mảng xơ vữa, gọi là xơ vữa động mạch. Các mảng xơ vữa khiến cho động mạch bị thu hẹp, hạn chế quá trình lưu thông máu đến các bộ phận trong cơ thể, trong đó có tim. Giảm lưu lượng máu đến tim có thể dẫn đến cơn đau thắt ngực, đau tim hoặc suy tim.
Bệnh mạch ngoại vi
Bệnh mạch máu ngoại vi là tình trạng rối loạn lưu thông máu mà nguyên nhân chính gây ra là xơ vữa động mạch do cholesterol máu cao. Người bị bệnh mạch máu ngoại vi, các mạch máu bên ngoài tim và não bị thu hẹp, tắc nghẽn hoặc co thắt lại. Hiện tượng này có thể xảy ra cả ở động mạch và tĩnh mạch. Bệnh mạch máu ngoại vi khiến người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đau phần chi dưới, cơn đau thuyên giảm khi bạn hạn chế di chuyển và nghỉ ngơi.
Tăng huyết áp
Thống kê có đến 79% người tăng huyết áp mắc phải tình trạng hàm lượng cholesterol cao. Lượng cholesterol dư thừa tạo thành các mảng xơ vữa, chúng khiến cho lòng động mạch bị thu hẹp và cứng lại. Do đó, tim của bạn cần phải bóp lực mạnh hơn để bơm máu đi qua chỗ hẹp để tới được các cơ quan, dẫn đến huyết áp tăng cao hơn mức bình thường.
Theo thời gian, huyết áp cao gây tổn thương lên bề mặt lòng động mạch, tạo điều kiện cho lượng cholesterol dư thừa tiếp tục làm lại lòng mạch máu, mảng xơ vữa nhiều hơn, gây hẹp lòng mạch nhiều hơn. Hai yếu tố này tác động nặng nề lên các cơ quan như tim, thận, não, mắt.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Mỡ máu cao có làm tăng huyết áp không? Kiểm soát bằng cách nào?
Yếu tố làm tăng cholesterol trong máu?
- Tuổi tác: Mức cholesterol của bạn có xu hướng tăng lên khi bạn già đi. Mặc dù bệnh này ít phổ biến hơn, nhưng những người trẻ hơn, bao gồm cả trẻ em và thanh thiếu niên , cũng có thể bị cholesterol cao.
- Di truyền: Cholesterol trong máu cao có thể xảy ra trong gia đình.
- Cân nặng: Thừa cân hoặc béo phì làm tăng mức cholesterol của bạn.
- Chủng tộc: Một số chủng tộc nhất định có thể có nguy cơ tăng cholesterol cao. Ví dụ, người Mỹ gốc Phi thường có mức cholesterol HDL và LDL cao hơn người da trắng.
Dự phòng và điều trị cholesterol máu cao hiệu quả
1. Cải thiện chế độ ăn
Để phòng ngừa và điều trị cholesterol máu cao, điều quan trọng hàng đầu đó là thực hiện chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh.
Về chế độ ăn, cần quan tâm những điều dưới đây:
- Bổ sung chất xơ. Chất xơ có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu. Do đó, tăng cường ăn các loại rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên cám.
- Bổ sung các chất béo tốt: chúng tồn tại ở dạng chất béo không bão hòa, axit béo omega-3, omega-6. Thông qua việc ăn nhiều các loại cá béo, đậu, hạt, dầu thực vật. cách ăn nhiều cá, hạt, củ và dầu thực vật.
- Giảm lượng tinh bột xuống 55 – 60% /khẩu phần ăn. Dùng carb toàn phần (có nhiều chất xơ) thay cho carb tinh chế (đã qua quá trình chế biến, giảm hàm lượng dinh dưỡng).
- Ưu tiên các nguồn đạm thực vật.
- Hạn chế tiêu thụ các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, muối, nội tạng động vật, đồ uống có cồn, nước ngọt đóng chai,…
Cần thực hiện những điều trên trong thời gian dài, bởi chúng có ích đối với cả những người có sức khỏe bình thường, đặc biệt là những người có cholesterol cao.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Top 10 thực phẩm người có cholesterol cao nên ăn
2. Tập thể dục
Các bài tập thể dục đơn giản, nhẹ nhàng có khả năng giảm lượng cholesterol trong máu của bạn:
Yoga: Yoga là một trong những bộ môn được nhiều người yêu thích, đặc biệt nó đem đến những lợi ích sức khỏe, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh tật. Trong đó, yoga có khả năng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch nhờ vào khả năng đốt cháy cholesterol toàn phần và cholesterol xấu, đồng thời tăng mức cholesterol tốt. Một vài tư thế yoga được nghiên cứu là có thể hỗ trợ làm giảm lượng cholesterol máu là: tư thế xoắn nửa cột sống, tư thế kéo giãn bụng, tư thế bánh xe,…
Đạp xe: Đạp xe là một trong những bài tập thể thao đơn giản nhưng mang lại hiệu quả tiêu thụ năng lượng tốt, giúp đốt cháy mỡ thừa, hạ cholesterol máu,… Bên cạnh đó, đạp xe thường xuyên còn có thể hỗ trợ bảo vệ sức khỏe xương, tăng cường hệ tim mạch, kiểm soát lượng đường huyết, ổn định nhịp tim,… Dành ra khoảng 5 buổi/tuần cùng với chiếc xe đạp, bạn có thể vừa nghe nhạc, vừa ngắm cảnh thiên nhiên để tạo thêm năng lượng tích cực với bộ môn lành mạnh này.
Đi bộ: Đi bộ là bài tập tưởng chừng như đơn giản nhưng lại mang đến nhiều lợi ích sức khỏe bất ngờ đối với mọi độ tuổi. Đặc biệt, với những người có chỉ số cholesterol cao, việc đi bộ thường xuyên, có nhịp điệu sẽ giúp thúc đẩy quá trình chuyển hóa năng lượng, đốt cháy mỡ thừa, giảm lượng cholesterol máu, tăng cường sức khỏe tim mạch.
3. Thay đổi thói quen xấu
Ngay cả khi chỉ số cholesterol của bạn đang ở mức bình thường, việc từ bỏ các thói quen có hại sẽ giúp sức khỏe của bạn tốt hơn nhiều và ngăn ngừa được nhiều vấn đề nguy hiểm.
Hút thuốc lá: Khói thuốc lá làm giảm lượng cholesterol tốt HDL và tăng lượng cholesterol xấu LDL, là căn nguyên dẫn đến các bệnh lý tim mạch như tai biến mạch máu não, xơ vữa động mạch,… Carbon monoxide có trong khói thuốc làm giảm lượng oxy đi đến hồng cầu, tăng tích tụ cholesterol ở thành động mạch, làm hẹp thành động mạch, dẫn đến những cơn đau tim, đột quỵ,… Dừng hút thuốc là bảo vệ sức khỏe của bạn và những người xung quanh.
Uống nhiều rượu bia: Uống quá nhiều rượu sẽ khiến cơ thể rơi vào tình trạng mất nước, gây tổn thương các cơ quan quan trọng, làm tăng nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu. Do đó, cần giảm tiêu thụ rượu bia và các chất cồn, chất kích thích xuống mức thấp nhất, tốt nhất là bỏ hoàn toàn.
Ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ: Chất béo không xấu, chúng cần thiết cho cơ thể của bạn, tuy nhiên bạn cần tiêu thụ một cách hợp lý. Hạn chế đến mức tối thiểu các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn dùng dầu mỡ chiên rán nhiều lần, thực phẩm đóng hộp, món ăn mặn,…
Ít vận động, ngồi quá nhiều: Như đã nêu ở trên, lối sống không thể thao, lười vận động là một trong những nguyên nhân dẫn đến cholesterol máu cao. Tập thể dục thường xuyên làm tăng lượng cholesterol tốt HDL-c, giảm lượng cholesterol xấu LDL-c cho bạn.
4. Điều trị cholesterol cao bằng thuốc
Hiện nay, đối với những trường hợp cholesterol máu rất cao phải dùng đến thuốc hạ mỡ máu, bác sĩ điều trị có thể kê đơn thuốc có một trong số các loại thuốc như: statin, niacin, fibrate,…
Việc sử dụng thuốc tây để hạ cholesterol cần có sự thăm khám, chẩn đoán và kê đơn từ bác sĩ điều trị của bạn. Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng hay ngưng sử dụng khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ điều trị.
☛ Tìm hiểu chi tiết: Cách dùng thuốc hạ cholesterol cho từng đối tượng
Để việc điều trị cholesterol cao đem lại hiệu quả và an toàn, bạn cần tuân thủ uống thuốc theo chỉ dẫn kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh.
Trong bất kỳ trường hợp nào, việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời đem lại kết quả tích cực hơn rất nhiều. Chính vì thế, bạn cần thăm khám sức khỏe định kỳ, có kế hoặc chăm sóc sức khỏe cụ thể và thực hiện chúng đều đặn.
Bổ sung thảo dược hỗ trợ kiểm soát cholesterol cao
Bên cạnh chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh, việc sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ giảm mỡ máu an toàn cũng được các chuyên gia y tế khuyến khích sử dụng để kiểm soát cholesterol ổn định lâu dài.
FREMO là thành quả nghiên cứu của Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam khi ứng dụng công trình nghiên cứu phối hợp 3 dược liệu: Bụp giấm, Xạ đen, Giảo cố lam. Tác giả đề tài là PGS. TS Lê Minh Hà cùng cộng sự cho biết: Chế phẩm phối hợp ba dược liệu trên cho tác dụng giảm cholesterol 41,37%, Triglycerid 41,63%, LDL 27,77%, làm tăng HDL 9.87% – điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc dự phòng các vấn đề về tim mạch.
Đề tài nghiên cứu được chuyển giao thành sản phẩm FREMO. Ưu điểm đột phá của FREMO là ở chỗ sản phẩm có hiệu quả tương đương với các thuốc điều trị mỡ máu phổ thông mà lại 100% từ tự nhiên, có thể sử dụng lâu dài mà không gây ra tác dụng phụ. Các công dụng chính của FREMO là:
- Ức chế quá trình sinh tổng hợp lipid và tăng thải trừ lipid ra khỏi cơ thể. Từ đó giúp giảm Cholesterol, Triglyceride, LDL và tăng HDL, đưa các chỉ số mỡ máu này về ngưỡng an toàn.
- Hỗ trợ giảm mỡ trong gan, giảm tích tụ mỡ dư thừa hiệu quả.
- Ngăn ngừa quá trình hình thành mảng xơ vữa động mạch, đẩy lùi bệnh lý mạch vành, giảm nguy cơ tai biến và đột quỵ.
FREMO cam kết hoàn lại 100% tiền nếu không cải thiện bất kỳ chỉ số mỡ máu nào sau 2 tháng sử dụng.
Hãy gọi về tổng đài tư vấn miễn cước 18001591 hoặc kết nối Zalo 0339129576 để được các dược sĩ chuyên môn hỗ trợ về tình trạng mỡ máu, xơ vữa động mạch bạn đang gặp phải nhé!
BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao FREMO tại nhà
Tìm nhà thuốc có bán FREMO của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam Ở ĐÂY
Theo Fremo.vn