Cholesterol total là một chỉ số có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc dự đoán các nguy cơ mắc một số bệnh nguy hiểm liên quan đến mỡ máu. Vậy Cholesterol total là gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về cholesterol toàn phần cũng như những cảnh báo nguy hiểm nếu bạn có chỉ số cholesterol toàn phần cao.
Mục lục
- Cholesterol toàn phần là gì?
- Công thức tính Cholesterol toàn phần
- Cholesterol toàn phần bao nhiêu là bình thường, bao nhiêu là cao?
- Các trường hợp Cholesterol toàn phần cao
- Điều gì ảnh hưởng đến mức Cholesterol toàn phần tăng cao?
- Nguy cơ khi Cholesterol toàn phần tăng cao
- Làm cách nào để giảm Cholestrerol toàn phần?
- Thảo dược Fremo hỗ trợ giảm Cholesterol an toàn, hiệu quả
Cholesterol toàn phần là gì?
Cholesterol là một chất béo không tan trong nước, tham gia vào quá trình cấu tạo màng tế bào, tổng hợp hormone tuyến sinh dục và dịch mật. Để di chuyển đến những nơi cần thiết, chúng sẽ kết hợp với protein hình thành nên hợp chất lipoprotein. Hai loại lipoprotein cơ bản dễ dàng vận chuyển trong máu đó chính là HDL – C và LDL – C.
Vậy Cholesterol total là gì, bao gồm những thành phần nào? Cholesterol toàn phần là tổng lượng cholesterol được tìm thấy trong máu người bệnh. Nồng độ cholesterol toàn phần bao gồm nồng độ HDL – C, LDL – C và một phần nhỏ Triglyceride (chất béo trung tính có mối liên hệ chặt chẽ với tổng lượng Cholesterol của cơ thể). Vậy vai trò của từng thành phần này là gì?
HDL – Cholesterol
HDL – C là tên viết tắt của High Density Lipoprotein Cholesterol (Lipoprotein tỷ trọng cao), có vai trò vận chuyển chất béo từ tế bào ngoại vi về gan và đào thải qua dịch mật. Bên cạnh đó, HDL – C cũng góp phần “giải quyết” cholesterol dư thừa bám trên thành mạch, ngăn ngừa tình trạng xơ vữa cũng như các biến cố trầm trọng về tim mạch.
Vai trò quan trọng của HDL – Cholesterol được thể hiện qua tên gọi quen thuộc – mỡ tốt, chiếm 25 – 33% tổng lượng Cholesterol của cơ thể.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: HDL Cholesterol là gì? Làm thế nào để tăng HDL tốt?
LDL – Cholesterol
LDL – C là tên viết tắt của Low Density Lipoprotein Cholesterol (Lipoprotein tỷ trọng thấp), có khả năng tương tác với thụ thể LDL trên màng tế bào để vận chuyển Cholesterol vào trong. Số lượng thụ thể LDL phụ thuộc vào nhu cầu tiêu thụ chất béo của tế bào. Vì một lý do nào đó khiến cho lượng Cholesterol dư thừa, LDL sẽ tích tụ trong dòng máu và hình thành các mảng bám trên thành mạch.
Vậy nên, LDL – C còn được biết đến với biệt danh là “mỡ xấu”, một thông số quan trọng để đánh giá rủi ro về tim mạch như nhồi máu cơ tim hay đột quỵ.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: LDL Cholesterol là gì? Chỉ số LDL Cholesterol cao có nguy hiểm không?
Triglyceride
Triglyceride là một chất béo trung tính có nhiều trong mỡ động vật và dầu thực vật. Đây là thành phần quen thuộc chiếm phần lớn tổng lượng chất béo ngoại sinh trong cơ thể. Sau khi được hấp thu tại ruột non, Triglyceride sẽ được tiêu thụ dưới dạng năng lượng tế bào để dễ dàng di chuyển trong dòng máu.
Công thức tính Cholesterol toàn phần
Như đã phân tích ở trên, cholesterol toàn phần bao gồm 2 loại lipoprotein chính là HDL – C, LDL – C và một lượng nhỏ Triglyceride. Tuy Triglyceride là một chất béo không thuộc nhóm Cholesterol, thế nhưng khi chỉ số này cao kết hợp với HDL – C giảm, LDL – C tăng liên quan trực tiếp đến sự tích tụ mỡ thừa trong thành mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Tổng lượng cholesterol có thể đo trực tiếp trong máu. Tuy nhiên, có một cách tính toán phổ biến hơn thông qua công thức dưới đây:
Công thức tính Cholesterol toàn phần
Cholesterol toàn phần = HDL Cholesterol + LDL Cholesterol + 20% Triglyceride
Chỉ số này có thể thay đổi báo động một vài dấu hiệu đáng lo ngại về sức khỏe của bạn. Một trong ba thành phần trên thay đổi đều ảnh hưởng đến chỉ số Cholesterol total. Chính vì thế, đây không phải là “bằng chứng” chẩn đoán mà chỉ đóng vai trò gợi ý để bác sĩ có được cái nhìn tổng quan về tình trạng mỡ máu của bạn.
Cholesterol toàn phần bao nhiêu là bình thường, bao nhiêu là cao?
Hội Tim Mạch Học Việt Nam (VNHA) khuyến nghị người lớn trên 20 tuổi nên xét nghiệm mỡ máu 5 năm/ lần bao gồm các chỉ số cơ bản: Cholesterol toàn phần, HDL – C, LDL – C, Triglyceride. Vậy nên, bạn không chỉ quan tâm đến nồng độ cholesterol mà còn cần hiểu rõ các thành phần mỡ máu khác.
Cùng tham khảo bảng liệt kê dưới đây để có thể đánh giá chi tiết hơn về các chỉ số lipid máu nhé!
| Chỉ số | Bình thường | Ranh giới cao | Cao | Rất cao |
| Cholesterol toàn phần | < 200mg/ dL | 200 – 239mg/ dL | ≥ 240mg/ dL | |
| HDL – Cholesterol | ≥ 60mg/ dL | 40 – 59mg/ dL đối với nam
50 – 59mg/ dL đối với nữ |
< 40mg/ dL đối với nam
< 50mg/ dL đối với nữ |
|
| LDL – Cholesterol | < 100mg/ dL | 130 – 159mg/ dL | 160 – 189mg/ dL | ≥ 190mg/ dL |
| Triglyceride | < 150mg/ dL | 150 – 199mg/ dL | 200 – 499mg/ dL | ≥ 500mg/ dL |
Những giới hạn kể trên có thể thay đổi dựa trên chủng tộc, tuổi tác, giới tính, di truyền… Chỉ số mỡ máu tăng cao là nguyên nhân dẫn đến hàng loạt các vấn đề về tim mạch, thế nhưng Cholesterol toàn phần thấp liệu có an toàn? Trên thực tế, chất béo có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể, vậy nên, tổng lượng Cholesterol rất thấp kéo dài sẽ dẫn đến rối loạn hoạt động tế bào, trầm cảm, suy giảm trí nhớ, nhiễm trùng…
Các trường hợp Cholesterol toàn phần cao
Chỉ số Cholesterol toàn phần cao là tín hiệu báo động các vấn đề nguy hiểm về sức khỏe như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Tuy nhiên, sự thay đổi các thành phần của tổng lượng Cholesterol còn quan trọng hơn rất nhiều khi hỗ trợ bác sĩ đánh giá và lựa chọn phương án xử lý thích hợp.
Khi Cholesterol total cao, có 3 trường hợp có thể xảy ra bao gồm:
Cholesterol toàn phần cao, HDL – C thấp, LDL – C cao, Triglyceride cao
Đây là trường hợp bất thường ở tất cả các chỉ số mỡ máu, rất dễ dẫn đến những biến chứng về tim mạch! Quá trình hình thành mảng xơ vữa diễn ra rất âm thầm nên bạn phải cực kỳ cẩn thận, nên xét nghiệm lại mỡ máu ít nhất 6 tháng/ lần.
Để ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm, bạn cần có một lối sống khoa học, chú ý cải thiện tỷ lệ HDL – C và LDL – C. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ là rất cần thiết để đẩy nhanh quá trình cân bằng chỉ số mỡ máu.
Cholesterol toàn phần cao, HDL – C cao, LDL – C bình thường, Triglyceride bình thường
HDL – C là mỡ tốt giúp loại bỏ Cholesterol dư thừa ra khỏi thành mạch của bạn. Vậy nên, nhìn chung khi chỉ số này cao trong khi những chỉ số khác vẫn bình thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. HDL – Cholesterol tăng cực cao vô cùng hiếm, thường do các rối loạn liên quan đến di truyền.
Tuy nhiên, bạn không nên quá chủ quan mà hãy chủ động theo dõi, làm xét nghiệm và thực hiện theo các chỉ dẫn của bác sĩ để mức HDL – C dưới 116mg/ dL đối với nam và 135mg/ dL đối với nữ.
Cholesterol toàn phần cao, HDL – C bình thường, LDL – C bình thường, Triglyceride rất cao
Triglyceride là chất béo phổ biến nhất trong cơ thể vậy nên chỉ số này rất dễ tăng cao nếu bạn có một chế độ ăn không hợp lý, tiêu thụ quá nhiều chất béo như thực phẩm chiên rán, nội tạng động vật… Đặc biệt, trong trường hợp Triglyceride tăng rất cao khi HDL – C và LDL – C đều bình thường gợi ý đến các vấn đề về gan – nơi tổng hợp Triglyceride.
Nếu không giải quyết kịp thời vấn đề này, bạn phải đối mặt với các tổn thương hệ thống tim mạch, viêm tụy cấp, gút, đái tháo đường type II… Vậy nên, hãy kiểm tra men gan càng sớm càng tốt để có hướng điều trị nhanh chóng nhất!
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Chỉ số triglyceride là gì? Làm gì khi chỉ số Triglyceride tăng cao?
Điều gì ảnh hưởng đến mức Cholesterol toàn phần tăng cao?
Có nhiều nguyên nhân khiến cho nồng độ Cholesterol toàn phần tăng cao. Một vài nguy cơ phổ biến có thể kể đến như:
- Chế độ ăn kém lành mạnh: Bổ sung quá nhiều Cholesterol từ đồ ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ…
- Những thói quen xấu như lười vận động, hút thuốc lá, uống rượu bia hay dùng chất kích thích cũng là nguyên nhân dẫn đến tăng chỉ số Cholesterol toàn phần, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Người béo phì thường có tổng lượng Cholesterol cao hơn mức bình thường. Khi chỉ số BMI (kg/m2 ) của bạn trên 23 thì bạn cần có một kế hoạch giảm cân cụ thể rồi đấy!
- Tác động của giới tính và tuổi: Đối với nam giới từ 40 tuổi trở lên và nữ giới 50 tuổi trở lên rất dễ bị tăng Cholesterol toàn phần. Chính vì thế, ở độ tuổi này, dù không có bất cứ dấu hiệu nào thì bạn cũng nên xét nghiệm mỡ máu 3 – 5 năm/ lần.
- Những bệnh nền như bệnh thận, viêm tụy, đái tháo đường… đều có thể làm tăng Cholesterol, Triglyceride hay bất kỳ chất béo nào khác trong cơ thể.
- Yếu tố di truyền có thể liên quan trực tiếp đến tình trạng bệnh của bạn. Đặc biệt, nếu có bố mẹ hay con cái mắc bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu thì nhiều khả năng bạn cũng sẽ tăng Cholesterol toàn phần.
Nguy cơ khi Cholesterol toàn phần tăng cao
Cholesterol toàn phần tăng cao thường không biểu hiện triệu chứng mà lại diễn ra âm thầm, gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Điều này lại càng làm tăng mức độ nguy hiểm của bệnh, tác động tiêu cực đến mọi cơ quan trong cơ thể như:
- Hệ tim mạch chịu tổn thương lớn nhất do Cholesterol dư thừa bám lên thành mạch tạo nên mảng xơ vữa, cản trở lưu thông dòng máu. Lúc này, tim phải tăng co bóp để tống máu qua chỗ hẹp, lâu dần dẫn đến tăng huyết áp, suy tim.
Đặc biệt, khi mảng xơ vữa tích tụ càng lớn, chúng sẽ bong ra, kích hoạt quá trình đông máu của cơ thể. Cục máu đông di chuyển có thể gây tắc mạch tại bất cứ nơi nào mà chúng đến, bạn sẽ bị đe dọa tính mạng bởi nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
- Hệ thống nội tiết bị ảnh hưởng bởi nồng độ Cholesterol liên quan trực tiếp đến quá trình tổng hợp hormone.
Thậm chí, insulin – hormone duy nhất có khả năng hạ đường huyết sẽ bị bất hoạt khi Cholesterol toàn phần tăng cao. Đây cũng là lý do khiến cho người mắc bệnh rối loạn mỡ máu dễ dàng mắc thêm đái tháo đường type II.
- Hệ thống tiêu hóa: Cholesterol là một trong những nguyên liệu tạo nên dịch mật – hợp chất phân giải và hấp thu chất béo tại ruột non. Thế nhưng, nếu chỉ số Cholesterol toàn phần tăng cao, nguy cơ hình thành sỏi túi mật là rất lớn.
- Hệ thần kinh sẽ bị tổn thương khi lượng Cholesterol dư thừa trong lòng mạch gián đoạn sự lưu thông máu. Bạn có thể đối diện với căn bệnh mất trí nhớ, Alzheimer, khó nói, khó nuốt…
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Cholesterol cao có nguy hiểm không?
Làm cách nào để giảm Cholestrerol toàn phần?
Khi chỉ số Cholesterol toàn phần tăng cao, bạn nên đến gặp bác sĩ thường xuyên để được thăm khám và điều trị một cách hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, bạn cũng nên chủ động cải thiện chỉ số Cholesterol bằng những phương pháp đơn giản như:
Giảm cân
Béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng tổng lượng Cholesterol, nâng cao tỷ lệ hình thành các bệnh tim mạch. Vậy nên, bạn cần tập luyện để giữ chỉ số BMI dưới 23, giảm calo đồng nghĩa với việc “đốt cháy” Cholesterol dư thừa.
Mặt khác, hãy lựa chọn những phương pháp giảm cân phù hợp, tập luyện với cường độ tăng dần kết hợp chế độ ăn kiêng hợp lý. Bạn không nên quá vội vàng và lệ thuộc vào các thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân. Thay vào đó, nên luyện tập đều đặn để tạo thành thói quen lâu dài trong cuộc sống!
Bỏ những thói quen xấu
Nghiện rượu, hút thuốc lá, lười vận động… là những thói quen xấu dẫn đến rối loạn mỡ máu, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm về tim mạch. Những chất độc có trong rượu hay thuốc lá sẽ làm mất cân bằng chuyển hóa, khiến cho Cholesterol total và nhiều chất béo khác tăng cao.
Không chỉ vậy, lười vận động còn khiến cho sự lưu thông máu bị trì trệ, các mảng Cholesterol dư thừa dễ dàng bám lại trên thành mạch. Để giải quyết vấn đề này, bạn nên có một kế hoạch cụ thể, cố gắng kiên trì trong thời gian dài. Hãy thử làm quen với một vài sở thích lành mạnh khác như tập thể dục, đọc sách, học thêm một kỹ năng mới… bạn nhé!
Tăng cường vận động
Việc tập thể dục đều đặn mỗi ngày không chỉ giúp bạn bớt căng thẳng, có một cơ thể săn chắc mà còn giảm Cholesterol toàn phần rất hiệu quả.
Nếu có điều kiện, hãy đăng ký một khóa tập gym, yoga… để luôn chủ động trong việc tập thể dục. Bạn cũng có thể thay đổi một vài thói quen sinh hoạt bằng cách đi cầu thang bộ, vận động nhẹ nhàng giữa giờ làm việc… để cơ thể luôn tràn đầy năng lượng.
Xây dựng chế độ ăn hợp lý
Để cải thiện chỉ số Cholesterol toàn phần, bạn cần xây dựng một chế độ ăn hợp lý, cân bằng dinh dưỡng. Hãy ưu tiên lựa chọn những loại thực phẩm ít calo như rau xanh, bí đỏ, nấm và hoa quả ít ngọt (ổi, táo, bưởi, mận…). Đặc biệt, các loại rau củ quả này còn chứa nhiều chất xơ hòa tan, có khả năng giảm chất béo cũng như ức chế hấp thu Cholesterol tại ruột non.
Ngoài ra, đừng quên bổ sung thêm những chất béo có lợi đến từ thiên nhiên: Cá béo (cá hồi, cá mòi, cá thu…) và hạt có dầu (hạt điều, hạt óc chó, hạt lạc…). Đây đều là những thực phẩm rất giàu Omega – 3, một acid béo vô cùng tuyệt vời hỗ trợ giảm mỡ xấu, tăng mỡ tốt và ngăn ngừa nguy cơ hình thành các bệnh về tim mạch.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chứa đường tinh chế (bánh quy, snack, ngũ cốc tinh chế…), mỡ động vật, bơ, sữa… bởi đây có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tắc mạch cực kỳ nguy hiểm.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Top 10 thực phẩm người có cholesterol cao nên ăn
Sử dụng thuốc
Nếu tình trạng mỡ máu của bạn không được cải thiện bằng những phương pháp trên, bạn có thể phải sử dụng một số loại thuốc tim mạch như:
- Statin là thuốc đầu tay trong điều trị rối loạn lipid máu, hỗ trợ giảm Cholesterol toàn phần bằng cách tác động đến LDL – Cholesterol. Tuy nhiên, đây là một loại thuốc gây độc cho gan nên trước khi sử dụng, bệnh nhân phải được xét nghiệm men gan cũng như điều chỉnh liều lượng hợp lý.
- Renins gắn với acid mật bao gồm Cholestyramin và Colestypol có khả năng ức chế hấp thu chất béo, tăng chuyển hóa Cholesterol và tăng hoạt tính bề mặt của thụ thể LDL.
Cả 3 cơ chế trên đều hướng đến mục tiêu giảm Cholesterol toàn phần. Thế nhưng, bạn cũng cần lưu ý về tác dụng phụ của thuốc ngay khi sử dụng ở liều thấp như nôn, buồn nôn, khó tiêu…
- Acid Nicotinic có tác dụng lên hầu hết các thành phần của Cholesterol toàn phần: HDL – C, LDL – C và triglyceride. Bên cạnh đó, thuốc có thể dùng chung với Statin mà không gây ra tác dụng phụ nên rất hiệu quả trong việc điều trị rối loạn lipid máu hỗn hợp.
- Fibrates có tác dụng làm ức chế sinh tổng hợp Triglyceride tại gan, ất phù hợp cho bệnh nhân tăng Cholesterol total do Triglyceride tăng rất cao.
Khi sử dụng thuốc, bạn tuyệt đối không nên kết hợp cùng Statin, cũng như lưu ý về các tác dụng phụ như viêm gan, tăng men tụy, giảm tiểu cầu…
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Cách dùng thuốc giảm cholesterol theo từng đối tượng
Thảo dược Fremo hỗ trợ giảm Cholesterol an toàn, hiệu quả
Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ, bạn cũng có thể bổ sung thêm thảo dược hỗ trợ giảm Cholesterol toàn phần Fremo để ổn định chỉ số mỡ máu của mình. Đây là thành tựu rất ấn tượng của viện Hàn Lâm Khoa Học với đề tài “Nghiên cứu chiết xuất và đánh giá tác dụng hạ mỡ máu của bài thuốc phối hợp ba dược liệu xạ đen, giảo cổ lam và bụp giấm”.
Nhờ công nghệ tiên tiến và sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà khoa học, Fremo đã chứng minh được tác dụng tuyệt vời của mình, thể hiện bởi: giảm cholesterol 41,37%, Triglycerid 41,63%, LDL 27,77%, làm tăng HDL 9.87%. Đây chính là một kết quả đáng kinh ngạc, có vai trò quan trọng trong việc sự phòng các bệnh về tim mạch.
Không chỉ vậy, những thảo dược thiên nhiên có hoạt tính sinh học cao như cao táo mèo, cao hoàng bá, nga truật… còn hỗ trợ ngăn ngừa hình thành mảng xơ vừa, giảm mỡ thừa một cách hiệu quả. Fremo được chiết xuất 100% từ các dược liệu quý nên không gây ra tác dụng phụ kể cả khi dùng trong thời gian dài, rất được khách hàng tin tưởng và lựa chọn.
Lời kết
Bài viết trên đây đã phần nào giúp bạn có được cái nhìn tổng quan về Cholesterol total. Chắc chắn rằng, những kiến thức bổ ích này sẽ giúp bạn kiểm soát tốt chỉ số mỡ máu của mình, xây dựng được một kế hoạch hoàn chỉnh cho trái tim khỏe mạnh!
Tham khảo thêm tại
https://benhvienthucuc.vn/dinh-luong-cholesterol-toan-phan-cao/
https://www.verywellhealth.com/what-is-a-total-cholesterol-level-698073
