Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 hay gan nhiễm mỡ nhẹ là giai đoạn sớm trong thang 3 cấp độ của bệnh gan nhiễm mỡ. Khi phát hiện bệnh gan nhiễm mỡ nhẹ, chúng ta nên và không nên ăn gì? Bài viết dưới đây sẽ trả lời các câu hỏi trên cho bạn.
Mục lục
Gan nhiễm mỡ nhẹ là gì?
Gan nhiễm mỡ là hiện tượng gan tích tụ quá nhiều chất béo dưới dạng triglycerides, chiếm 5% thể trọng của gan. Bệnh gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến tình trạng viêm và tổn thương tế bào gan, gọi là viêm gan thoái hoá mỡ, từ đó tăng nguy cơ xơ gan, suy gan, và ung thư gan nguyên phát.
Tùy theo lượng mỡ tích tụ trong gan mà người ta phân thành 3 mức độ tổn thương:
- Gan nhiễm mỡ nhẹ (hay còn gọi là gan nhiễm mỡ cấp độ 1): Lượng mỡ tích tụ trong gan chiếm khoảng từ 5-10%.
- Mức độ cảnh báo (gan nhiễm mỡ cấp 2– gan nhiễm mỡ trung bình): Mỡ chiếm 10 – 25% trọng lượng gan.
- Mức độ nguy hiểm( gan nhiễm mỡ cấp độ 3): Mỡ chiếm >= 30% trọng lượng gan..
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ nhẹ
Gan nhiễm mỡ nhẹ là kết quả của quá trình chuyển hoá chất béo ở gan gặp bất thường. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này như:
Thường xuyên uống rượu. Uống nhiều rượu sẽ khiến cho gan không thải được hết chất độc acetaldehyde, làm suy giảm chức năng gan và chết tế bào gan. Khi đó, chức năng chuyển hoá các chất dinh dưỡng của gan bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến hiện tượng mỡ đọng ở gan.
Béo phì. Những người thừa cân, béo phì thường có thói quen ăn nhiều gây thừa chất, đặc biệt là chất béo. Điều này khiến cho gan bị tích mỡ và gây ảnh hưởng đến chức năng chuyển hoá của gan. Lưu ý là người cân nặng bình thường vẫn có có thể bị cao mỡ trong máu và gan vẫn có thể bị nhiễm mỡ.
Đái tháo đường type 2. Khi đường huyết trong máu tăng cao sẽ tạo thành một lớp bao phủ lên các thụ thể loại bỏ cholesterol xấu (LDL) tại gan, khiến gan mất đi chức năng chuyển hóa cholesterol, dẫn tới tình trạng mỡ sẽ tích tụ nhiều hơn và gây gan nhiễm mỡ.
Rối loạn mỡ máu. Khi mỡ trong máu tăng cao, hàm lượng cholesterol trong máu vượt quá khả năng chuyển hóa của gan và làm cho mỡ máu tồn đọng trong gan sinh ra bệnh gan nhiễm mỡ.
Thiếu hụt dinh dưỡng protein. Gan rất cần protein, nếu không được cung cấp đủ lượng protein cho gan sử dụng, chức năng của nó sẽ bị giảm sút, rất dễ làm tổn hại đến gan.
Giảm cân quá nhanh. Ép cân quá nhanh làm cơ thể bị thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng, chức năng gan bị rối loạn.
Tác dụng phụ của thuốc như Aspirin, Steroids, Tamoxifen hay Tetracycline.
Ngoài ra bệnh gan nhiễm mỡ cũng có thể xảy ra ở những người mắc hội chứng chuyển hóa, hội chứng buồng trứng đa nang, suy giáp, hội chứng ngưng thở lúc ngủ, suy tuyến yên, suy tuyến sinh dục, cắt tá tràng tụy.
☛ Tìm hiểu thêm: Nguyên nhân nào dẫn đến gan nhiễm mỡ?
Dấu hiệu phát hiện gan nhiễm mỡ độ 1
Gan nhiễm mỡ nhẹ là giai đoạn đầu của bệnh lý gan nhiễm mỡ. Giai đoạn này, gan chỉ mới tích tụ một lượng mỡ nhỏ nên các chức năng của gan chưa bị ảnh hưởng. Ở giai đoạn này, gan vẫn chưa bị tổn thương nhiều, chính bởi vậy mà chưa bộc phát nhiều các dấu hiệu để nhận biết. Thường các bệnh nhân chỉ biết được bệnh khi làm các xét nghiệm về gan, hoặc các buổi kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Những dấu hiệu này rất chung và thường bị nhầm lẫn với nhiều bệnh khác. Chúng ta có thể cho rằng tình trạng này là do làm việc quá sức và thường chủ quan bỏ qua các dấu hiệu nhỏ này. Để có thể phát hiện bệnh gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu này, bạn nên làm các xét nghiệm và khám sức khoẻ định kì.
☛ Tìm hiểu thêm: Xét nghiệm và các phương pháp chẩn đoán gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ nhẹ nên ăn gì?
Cũng vì chưa ảnh hưởng nhiều tới chức năng gan nên việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ nhẹ khá đơn giản. Người bệnh có thể tự điều trị gan nhiễm mỡ nhẹ bằng việc ăn uống lành mạnh, kết hợp với luyện tập thể dục thể thao hàng ngày. 60% trường hợp mắc bệnh gan nhiễm mỡ nhẹ có thể chữa hồi phục hoàn toàn về tình trạng gan bình thường bằng việc thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, và có biện pháp ngăn chặn các yếu tố thúc đẩy gan nhiễm mỡ kịp thời.
Người bệnh gan nhiễm mỡ nhẹ trước tiên cần thiết lập lại chế độ ăn cân bằng thông qua tháp dinh dưỡng hợp lý. Các chất dinh dưỡng tham gia vào việc cấu tạo nên cơ thể là chất đạm (protein), đường, chất béo, chất xơ, vitamin, khoáng chất và nước. Khi mắc gan nhiễm mỡ nhẹ, bạn nên tham khảo tháp dinh dưỡng cân đối trung bình cho một người trong một tháng để thiết lập lại cho mình một chế độ dinh dưỡng cân bằng, cung cấp nguyên liệu đúng và đủ cho gan tự phục hồi, các chức năng của gan sẽ dần hoạt động lại bình thường.
Bên cạnh đó, bạn cần đặc biệt bổ sung các chất sau:
Nhiệt lượng (Calories)
Đầu tiên người bệnh gan nhiễm mỡ cần phải bố sung đủ nhiệt lượng cho cơ thể. Đối với trường hợp có cân nặng bình thường và hoạt động thể chất nhẹ, lượng năng lượng hàng ngày nên được kiểm soát ở khoảng 30 kcal/kg trọng lượng cơ thể. Ví dụ: Một người nặng 60kg chỉ nên tiêu thụ trong khoảng 1800 kilocalories/ngày.
Đối với trường hợp người thừa cân, béo phì nên giảm cân. Lượng năng lượng tiêu thụ cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày ở mức 20 đến 25 kcal.
Chất béo
Bạn vẫn cần cung cấp chất béo cho cơ thể khi bị gan nhiễm mỡ, nhưng nên kiểm soát lượng chất béo và cholesterol trong các bữa ăn không quá 25% tổng năng lượng trong ngày. Lượng cholesterol ăn vào không vượt quá 300 mg hằng ngày
Chất sterol và các axit béo thiết yếu có trong dầu thực vật có tác dụng hạ lipid tốt, có thể ngăn ngừa hoặc loại bỏ tình trạng gan nhiễm mỡ và có lợi cho việc phòng ngừa và điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.
Chất đạm (Protein)
Nên bổ sung từ 1,2-1,5g protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày, việc này sẽ giúp làm lành các tổn thương gan, tái tạo tế bào gan. Ví dụ: Một người nặng 60kg cần tiêu thụ khoảng 72-90g protein mỗi ngày.
Các nguồn thực phẩm giàu protein tốt như: thịt gia cầm, trứng, đậu nành, cá, hải sản, các loại đậu đỗ. Chất béo và calo dư thừa có thể giảm bằng cách loại bỏ các chất béo có thể nhìn thấy như da của gia cầm trước khi nấu.
Chất đường
Khi gan bị nhiễm mỡ, chức năng chuyển hoá đường ở gan bị giảm sút thì sẽ ảnh hưởng đến đường huyết. Đường huyết là nguồn cung cấp năng lượng cho não, hồng cầu và tủy xương. Đường huyết thấp, não của bạn sẽ không đủ năng lượng để hoạt động, bạn sẽ dễ bị hoa mắt chóng mặt, thậm chí ngất xỉu. Đường huyết cao, các tế bào trong cơ thể bị đẩy đến tình trạng thẩm thấu cao độ, rất nhiều phản xạ của tế bào không phản ứng kịp khiến nhiều bệnh lý khác phát sinh.
Bạn nên tiêu thụ vừa phải thực phẩm thuộc nhóm tinh bột như khoai tây, đặc biệt là ngũ cốc hạt thô. Hạn chế tiêu thụ đường tinh luyện, mứt, kẹo ngọt, đồ uống có đường,…
Chất xơ, Vitamin và khoáng chất
Chất xơ, khoáng chất và vitamin giúp cho việc tiêu hóa cũng như tăng cường quá trình trao đổi chất. Ngoài ra còn có tác dụng điều chỉnh lipid máu và lượng đường trong máu ở mức phù hợp và ổn định.
➤ Tìm hiểu chi tiết: Bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì, kiêng gì?
Gan nhiễm mỡ nhẹ không nên ăn gì?
1. Thực phẩm nhiều muối
Dùng thực phẩm có chứa quá nhiều muối sẽ làm cơ thể bạn giữ nước, gây béo phì và dẫn đến các bệnh về gan. Ngoài ra, thói quen ăn mặn, cụ thể là quá 10 – 15g muối/ngày ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đào thải các chất cặn bã dư thừa và độc tố ra ngoài cơ thể, dần dần sẽ làm cho chức năng gan suy giảm. Vì vậy bạn chỉ nên ăn ít hơn 5g muối mỗi ngày.
2. Thực phẩm nhiều dầu mỡ
Đặc điểm của thức ăn chiên, xào là có chứa nhiều dẫu mỡ, nhất là mỡ động vật, chất béo chuyển hóa sẽ khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để tiêu hóa chất béo. Quá nhiều chất béo tích tụ không được xử lý hết cũng khiến cho gan bị tổn thương, lâu dần gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ, viêm gan và xơ gan. Bên cạnh đó, thường xuyên ăn đồ chiên, xào nhiều béo cũng dễ gây thừa cân, béo phì, tiểu đường,… là những yếu tố nguy cơ cao gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.
3. Thực phẩm nhiều đường và tinh bột tinh chế
Fructose nhân tạo là loại đường có nhiều trong các loại đồ uống nước ngọt, nước hoa quả đóng chai, các loại thực phẩm chế biến sẵn… khiến người bệnh hấp thu lượng đường gấp 10 – 30 lần so với trái cây ngọt tự nhiên. Gan phải trực tiếp chuyển hóa liên tục dẫn tới tổn thương gan, suy giảm chức năng. Bên cạnh đó, đường fructose còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì và bệnh tiểu đường, đây chính là những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ.
Thực phẩm chứa carbonhydrate giúp cơ thể phát triển, duy trì khả năng hoạt động và hệ miễn dịch. Như ở trên chúng tôi có viết, nếu bạn bị gan nhiễm mỡ nên hạn tiêu thụ lượng carbonhydrate vào cơ thể. Quá nhiều carbonhydrate khiến gan hoạt động sai cách, gây tăng đường huyết, tăng lượng mỡ tích tụ trong gan.
4. Thịt đỏ
Thịt chứa chất béo bão hòa, đặc biệt là thịt đỏ, là nguyên nhân gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, thịt chế biến, đã được xử lý để kéo dài thời hạn sử dụng sẽ gây hại cho gan, gây suy giảm chức năng gan nếu dùng lâu dài.
5. Rượu, bia
Rượu gây tổn thương gan thông qua quá trình chuyển hóa tại gan. Hậu quả quan trọng nhất là ức chế quá trình chuyển hóa acid béo, đồng thời hoạt hóa các enzym để tạo thành Triglyceride (chất béo trung tính) và tích lũy lại trong tế bào gan. Chứng gan nhiễm mỡ sẽ ngày càng trầm trọng hơn.
Ngoài ra, acetaldehyde là sản phẩm chuyển hóa của rượu có tính độc đối với tế bào, vì nó có khả năng gắn chặt với các protein cũng như với ADN. Chính vì khả năng này mà nó làm tổn thương chức năng của tế bào gan. Tương tự, màng của ty thể cũng bị biến đổi dẫn đến hậu quả là chết tế bào gan.
Chưa kể các thành phần của tế bào gan cũng biến đổi nhiều đến mức bị hệ thống miễn dịch nhận dạng như là những kháng nguyên lạ và tấn công chúng. Phản ứng này gây tổn thương cho tế bào gan thông qua kháng thể.
➤ Tìm hiểu chi tiết: Bệnh gan nhiễm mỡ nên uống nước gì?
Bổ sung thảo dược kiểm soát gan nhiễm mỡ
Với mong muốn tìm ra một giải pháp giúp ổn định mỡ máu an toàn, hiệu quả từ tự nhiên, Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam đã ứng dụng công trình nghiên cứu phối hợp 3 dược liệu: Bụp giấm, Xạ đen, Giảo cố lam. Tác giả đề tài là PGS. TS Lê Minh Hà cùng cộng sự cho biết: Chế phẩm phối hợp ba dược liệu trên cho tác dụng giảm cholesterol 41,37%, Triglycerid 41,63%, LDL 27,77%, làm tăng HDL 9.87% – điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc dự phòng các vấn đề về tim mạch.
Đề tài nghiên cứu được phát triển thành sản phẩm FREMO. Ưu điểm đột phá của FREMO là ở chỗ sản phẩm có hiệu quả tương đương với các thuốc điều trị mỡ máu phổ thông mà lại 100% từ tự nhiên, có thể sử dụng lâu dài mà không gây ra tác dụng phụ. Các công dụng chính của FREMO là:
Ức chế quá trình sinh tổng hợp lipid và tăng thải trừ lipid ra khỏi cơ thể. Từ đó giúp giảm Cholesterol, Triglycerid, LDL và tăng HDL, đưa các chỉ số mỡ máu này về ngưỡng an toàn.
Giúp giảm mỡ trong gan, giảm tích tụ mỡ dư thừa hiệu quả.
Ngăn quá trình hình thành mảng xơ vữa động mạch, phòng ngừa bệnh lý mạch vành, giảm nguy cơ tai biến và đột quỵ.
Theo khuyến cáo của Viện Hàn lâm, nên sử dụng FREMO với liều 4 viên 1 ngày đến khi chỉ số mỡ máu trở về bình thường. Sau đó chuyển sang liều duy trì 2 viên 1 ngày trong khoảng 2-3 tháng kèm theo chế độ ăn hạn chế chất béo, đồ ngọt, tăng cường vận động để đạt kết quả tốt nhất.
BẤM VÀO ĐÂY để đặt giao FREMO tại nhà
Tìm nhà thuốc có bán Fremo chính hãng của Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam TẠI ĐÂY
Theo Fremo.vn